شرایط اپلای برای کارشناسی ارشد در ایتالیا
تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در ایتالیا، فرصتی است برای ورود به یکی از غنیترین نظامهای آموزشی اروپا که بر پایهی پژوهش، خلاقیت و مهارتمحوری بنا شده است. برای اپلای ارشد ایتالیا، باید شرایط علمی، زبانی و مدارکی مشخصی را داشته باشید تا درخواست شما توسط دانشگاه پذیرفته شود. در ادامه، تمامی شرایط مورد نیاز برای متقاضیان بینالمللی، بهویژه دانشجویان ایرانی، بهصورت مرحلهای توضیح داده شده است.
- داشتن مدرک تحصیلی کارشناسی مرتبط
اولین شرط برای پذیرش در دانشگاه های ایتالیا داشتن مدرک لیسانس مرتبط است. اکثر دانشگاههای ایتالیا از متقاضیان میخواهند که مدرک کارشناسی آنها در رشتهای نزدیک به رشتهی مورد درخواست در مقطع کارشناسی ارشد باشد.
به عنوان مثال برای رشتههای مهندسی، مدرک کارشناسی در یکی از شاخههای فنی الزامی است. برای رشتههای مدیریتی، اقتصاد یا بازرگانی، داشتن پیشزمینهی تحصیلی در مدیریت یا علوم اجتماعی مزیت محسوب میشود. در بعضی دانشگاهها، دانشجو حتی در صورت نداشتن مدرک کاملاً مرتبط، میتواند با گذراندن چند واحد پیشنیاز در ابتدای دوره، پذیرش مشروط دریافت کند.
- معدل و سوابق تحصیلی مناسب
بر خلاف بسیاری از کشورها، ایتالیا حداقل معدل سراسری ثابت ندارد، اما بیشتر دانشگاهها از دانشجویان انتظار دارند که در مقطع کارشناسی معدل بالاتر از ۱۴ از ۲۰ داشته باشند. برای دانشگاههای برتر مانند پلی تکنیک میلان یا دانشگاه بولونیا، معمولاً معدلهای بالای ۱۶ از ۲۰ شانس بسیار بیشتری برای پذیرش دارند. همچنین داشتن نمرات بالا در دروس تخصصی رشتهی مورد نظر و سوابق علمی مانند مقاله، پروژه یا کارآموزی، امتیاز مثبت تلقی میشود.
- مدرک زبان مورد نیاز
برای تحصیل کارشناسی ارشد در ایتالیا، دو نوع برنامه وجود دارد؛ برنامههای انگلیسیزبان و برنامههای ایتالیاییزبان.
اگر قصد تحصیل در برنامههای انگلیسیزبان را دارید باید مدرک آیلتس (IELTS) با نمره حداقل ۶ تا ۶.۵ ارائه دهید. برخی دانشگاهها مدرک تافل (TOEFL) یا PTE را نیز قبول میکنند. در بعضی موارد، اگر مقطع کارشناسی خود را به زبان انگلیسی گذراندهاید، میتوانید از ارائه مدرک زبان معاف شوید (با گواهی زبان محل تحصیل).
اگر قصد تحصیل به زبان ایتالیایی را دارید باید مدرک زبان ایتالیایی سطح B2 از مؤسسات معتبر مانند CELI یا CILS را ارائه دهید. برخی دانشگاهها برای دانشجویان خارجی، دورهی آمادگی زبان ایتالیایی رایگان یا کمهزینه برگزار میکنند. البته حتی در برنامههای انگلیسیزبان، دانستن حداقلی زبان ایتالیایی برای زندگی روزمره و تعامل در محیط دانشگاه، بسیار مفید است.
- الزامات و شرایط سنی
برای اپلای کارشناسی ارشد در ایتالیا محدودیت سنی خاصی وجود ندارد، اما فاصلهی زیاد بین آخرین مدرک تحصیلی و زمان درخواست میتواند احتمال پذیرش را کاهش دهد. دانشگاهها معمولاً ترجیح میدهند متقاضیان در پنج سال گذشته از زمان فارغالتحصیلی کارشناسی اقدام کنند. با این حال، اگر فرد سابقهی شغلی یا پژوهشی مرتبط ارائه دهد، این فاصله قابل توجیه خواهد بود.
- پیشثبتنام در پورتال Universitaly
پیشثبتنام یا همان از طریق وبسایت رسمی Universitaly.it انجام میشود و برای همهی دانشجویان بینالمللی الزامی است. در این مرحله، متقاضی باید اطلاعات شخصی، دانشگاه مقصد، رشته انتخابی، و مدارک خود را در سامانه بارگذاری کند تا بتواند در ادامه برای ویزای تحصیلی اقدام نماید. بدون انجام این مرحله، سفارت ایتالیا در ایران درخواست ویزا را بررسی نخواهد کرد.
- ارزیابی و تأیید مدارک تحصیلی (CIMEA)
بسیاری از دانشگاههای ایتالیا برای ارزیابی مدارک متقاضیان بینالمللی از سامانه CIMEA استفاده میکنند. این نهاد رسمی، مدارک تحصیلی شما را بررسی و تأیید میکند تا با نظام آموزشی ایتالیا معادلسازی شود. گزارش تأیید CIMEA معمولاً شامل دو بخش است؛ گزارش اعتبارسنجی مدرک و بیانیهی همارزی (Statement of Comparability).داشتن این بیانیه برای پذیرش دانشگاههایی مانند میلان، تورین و فلورانس توصیه میشود و احتمال ریجکت پرونده را کاهش میدهد.
- رعایت مهلتها و ددلاینها
برای شرایط اپلای برای کارشناسی ارشد در ایتالیا، آگاهی از زمانبندی دانشگاهها اهمیت زیادی دارد. معمولاً مهلت ثبتنام و ارسال مدارک از ژانویه تا جولای سال بعد است. بورسیههای مهم مانند DSU یا MAECI در مه تا ژوئن باز میشوند. مهلت درخواست پریانرولمنت تا تابستان (جولای – آگوست) ادامه دارد. دانشجویانی که زودتر اقدام میکنند شانس بیشتری برای دریافت بورسیه و خوابگاه دارند.
- شرط تمکن مالی
دانشگاهها و سفارت ایتالیا از متقاضیان میخواهند تمکن مالی کافی برای پوشش هزینههای زندگی و تحصیل را نشان دهند. حداقل مبلغ مورد نیاز در سال ۲۰۲۵ حدود ۶٬۵۰۰ تا ۸٬۰۰۰ یورو در سال است. این مبلغ باید در حساب بانکی دانشجو یا یکی از اعضای خانوادهاش حداقل شش ماه قبل از ارائه مدارک به سفارت موجود باشد.
- رزومه و انگیزهنامه قوی
در بسیاری از برنامههای ارشد در ایتالیا، انتخاب دانشجو صرفاً بر اساس مدارک آکادمیک نیست. یک انگیزهنامه هدفمند و رزومهی حرفهای (CV) که مسیر تحصیلی و اهداف آیندهی شما را نشان دهد، میتواند نقش تعیینکنندهای در پذیرش داشته باشد. دانشگاههای ایتالیایی به وضوح اعلام کردهاند که انگیزهنامه شخصی باید شامل اهداف تحصیلی، برنامهی پژوهشی و دلایل انتخاب دانشگاه و رشته باشد.
- سایر شرایط تکمیلی برای برخی دانشگاهها
بسته به رشته و دانشگاه، ممکن است نیاز به مصاحبه آنلاین، آزمون زبان اضافی، یا ارائهی پورتفولیو برای رشتههای هنری و طراحی وجود داشته باشد. به عنوان مثال، دانشگاه پلیتکنیک میلان برای رشتههای طراحی صنعتی و معماری، از داوطلب میخواهد که نمونهکارهای خود را بهصورت پورتفولیو آپلود کند.
مدارک مورد نیاز برای اپلای ارشد ایتالیا
فرایند پذیرش در دانشگاههای ایتالیا مستلزم ارائهی مجموعهای از مدارک تحصیلی، هویتی و زبانی است که باید بهصورت رسمی ترجمه، تأیید و بارگذاری شوند. هر دانشگاه ممکن است تفاوتهای جزئی در الزامات خود داشته باشد، اما مدارک زیر تقریباً در همهی دانشگاهها مشترکاند.
- مدرک تحصیلی کارشناسی و ترجمه رسمی آن
مهمترین مدرک برای اپلای ارشد ایتالیا، مدرک کارشناسی یا گواهی موقت فراغت از تحصیل است. این مدرک باید بهصورت رسمی به زبان ایتالیایی یا انگلیسی ترجمه شود. توسط وزارت علوم یا وزارت بهداشت (برای رشتههای پزشکی و پیراپزشکی) تأیید و سپس مهر دادگستری و وزارت خارجه بخورد.
در صورتیکه هنوز فارغالتحصیل نشدهاید، میتوانید گواهی اشتغال به تحصیل و ریزنمرات تا آخرین ترم را ارائه دهید تا پذیرش مشروط دریافت کنید.
- ریزنمرات دوره کارشناسی
ریزنمرات رسمی (Transcript) باید شامل تمام دروس، واحدها و نمرات هر ترم باشد. برای دانشگاههای ایتالیا بسیار مهم است که معدل نهایی در برگه ریزنمرات ذکر شده باشد. ترجمهی ریزنمرات نیز باید مانند مدرک تحصیلی، رسمی و تأییدشده باشد. اگر دانشگاه شما معدل را در سیستم ۲۰ نمرهای میسنجد، بهتر است در ترجمه، معادل آن به مقیاس اروپایی (ECTS) نیز درج شود تا فرایند ارزیابی سادهتر گردد.
- مدرک زبان انگلیسی یا ایتالیایی
برنامههای تحصیل کارشناسی ارشد در ایتالیا به دو زبان ارائه میشوند، بنابراین مدرک زبان مناسب از مدارک اصلی است. برای برنامههای انگلیسیزبان مدرک آیلتس با نمره ۶ تا ۶.۵، یا تافل معادل آن پذیرفته میشود. اگر تحصیلات کارشناسی شما به زبان انگلیسی بوده است، میتوانید گواهی زبان تحصیلی از دانشگاه خود بگیرید تا از آزمون زبان معاف شوید.
برای برنامههای ایتالیاییزبان مدرک CILS یا CELI در سطح B2 لازم است. برخی دانشگاهها، پس از پذیرش، دورههای تقویت زبان ایتالیایی را رایگان برگزار میکنند. این را بدانید که حتی اگر قصد تحصیل در برنامهی انگلیسی دارید، یادگیری پایهای زبان ایتالیایی در زندگی روزمره و تعاملات دانشگاهی به شما کمک زیادی خواهد کرد.
- انگیزهنامه تحصیلی
انگیزهنامه (Statement of Purpose) یکی از تأثیرگذارترین مدارک در پذیرش است. دانشگاههای ایتالیایی علاقه دارند بدانند چرا رشتهی مورد نظر را انتخاب کردهاید و چه اهدافی در آینده دارید.
یک انگیزهنامه مؤثر باید شامل معرفی کوتاه خود و سابقهی تحصیلی، دلایل انتخاب رشته و دانشگاه، هدفهای علمی و شغلی پس از فارغالتحصیلی، ارتباط بین سوابق شما و رشتهی درخواستی است. در نگارش انگیزهنامه، صداقت و ساختار منطقی اهمیت بیشتری از زبان پیچیده دارد.
- رزومه تحصیلی و حرفهای
رزومه (CV یا Curriculum Vitae) شما باید خلاصهای از سوابق آموزشی، پژوهشی، شغلی و مهارتی باشد. فرمت رزومه در بسیاری از دانشگاههای ایتالیا، Europass CV است که الگوی استاندارد اروپا محسوب میشود. اگر سابقهی کار مرتبط، مقالهی علمی یا شرکت در کنفرانس دارید، حتماً ذکر کنید. این موارد میتوانند در افزایش شانس بورسیه یا پذیرش تأثیر چشمگیری داشته باشند.
- توصیه نامه تحصیلی
اغلب دانشگاههای ایتالیا دو عدد توصیهنامه (Recommendation Letters) از اساتید دانشگاه محل تحصیل قبلی میخواهند. توصیهنامه باید روی سربرگ رسمی دانشگاه و دارای امضا و مهر باشد. برخی دانشگاهها نیز بعد از اپلای به استاد مدنظر شما ایمیل داده و فرایند توصیهنامه از آنجا پیگیری میشود. اگر استاد شما امکان نوشتن نامهی انگلیسی ندارد، میتوانید آن را ترجمه رسمی کنید، اما اصل امضا باید در فایل اسکنشده قابل مشاهده باشد.
نکته مهم این است که توصیهنامه صرفاً فرمی تشریفاتی نیست؛ در بسیاری از دانشگاهها مثل فلورانس و تورین، نظر اساتید ارزیاب دربارهی آن نقش مهمی در تصمیم نهایی دارد.
- پورتفولیو برای رشتههای طراحی، هنر و معماری
برای برخی رشتهها مانند طراحی صنعتی، معماری، هنرهای تجسمی و گرافیک، ارائهی پورتفولیو الزامی است. پورتفولیو شامل نمونهکارهای شخصی، پروژههای دانشگاهی و سوابق طراحی شماست. دانشگاههایی مانند پلی تکنیک میلان و ساپینزا رم دستورالعمل دقیق اندازه و قالب فایل را در سایت خود منتشر کردهاند (معمولاً فایل PDF تا حداکثر ۲۰ مگابایت).
- گواهی تمکن مالی و بیمه
برای صدور ویزای تحصیلی، ارائهی گواهی تمکن مالی از الزامات اصلی است. دانشجو باید نشان دهد که حداقل ۶٬۵۰۰ یورو در سال برای زندگی و تحصیل در ایتالیا در اختیار دارد. همچنین بیمهی درمانی بینالمللی با پوشش کامل حداقل برای یک سال الزامی است. این مدارک معمولاً در مرحلهی پیش ثبت نام (Pre-enrolment) و هنگام مصاحبهی سفارت بررسی میشوند.
- پاسپورت معتبر
پاسپورت باید حداقل ۱۲ ماه اعتبار داشته باشد و تمام صفحات دارای مهر و امضا باید اسکن و بارگذاری شوند. در برخی موارد، دانشگاهها کپی کارت ملی یا شناسنامه ترجمهشده را نیز درخواست میکنند.
- فرم پریانرولمنت و مدارک مربوط به Universitaly
در پایان فرایند اپلای، باید فرم پریانرولمنت را در سایت Universitaly تکمیل و پرینت کنید. در این فرم، اطلاعات شخصی، دانشگاه انتخابی، رشته، و مدارک آپلودشده ثبت میشود. این فرم بهعنوان مدرک رسمی برای صدور ویزا استفاده میشود و باید به سفارت تحویل داده شود.
اگر تمام این مراحل و مدارک برایتان پیچیده است، وایز اپلای این فرایند را برای شما ساده میکند. در پلتفرم هوشمند وایز اپلای، کافی است فقط یکبار مدارک خود را بارگذاری کنید و دانشگاههای مناسب، ددلاینها و برنامههای کارشناسی ارشد را ببینید و با انتخاب هر برنامهای که مد نظر شما بود، سیستم اپلیکیشن شما را مستقیم به دانشگاه ارسال میکند. در واقع، نیازی نیست برای هر دانشگاه جداگانه فرم پر کنید یا نگران قالب فایلها باشید؛ سامانه همه چیز را بهصورت یکپارچه مدیریت میکند.
مراحل اپلای کارشناسی ارشد در ایتالیا
فرایند اپلای کارشناسی ارشد در ایتالیا نسبتاً ساده و شفاف است، اما چون هر دانشگاه قوانین و مهلتهای خاص خودش را دارد، دانشجویان بینالمللی باید با دقت برنامهریزی کنند. در ادامه، مراحل اپلای را به ترتیب توضیح میدهیم تا بدانید از کجا باید شروع کنید و در هر مرحله چه مدارکی نیاز است.
- انتخاب رشته و دانشگاه مناسب
اولین گام، انتخاب رشته و دانشگاهی است که با اهداف تحصیلی و شغلی شما همخوانی دارد. در ایتالیا بیش از ۹۰ دانشگاه دولتی و خصوصی فعال هستند و صدها رشته در مقطع کارشناسی ارشد ارائه میدهند. دانشجویان ایرانی باید توجه داشته باشند که برخی دانشگاهها مانند بولونیا، پادوا و میلان مهلت ثبتنام زودتری دارند، بنابراین بررسی دقیق تقویم تحصیلی بسیار مهم است.
در این مرحله، پلتفرم وایز اپلای میتواند کمک بزرگی باشد؛ چون با جستوجو در سامانه به شما امکان میدهد بر اساس رشته، شهریه و موقعیت مکانی، بهترین گزینهها را در میان هزاران برنامه تحصیلی مقایسه کنید.
- بررسی شرایط پذیرش و مدارک موردنیاز
پس از انتخاب رشته، باید شرایط پذیرش آن را بررسی کنید. تقریباً تمام دانشگاههای ایتالیا از متقاضیان کارشناسی ارشد میخواهند مدارکی که پیشتر در مقاله ذکر شد را ارائه دهید. در بعضی از دانشگاهها، داشتن مدرک زبان ایتالیایی در سطح B1 یا B2 برای رشتههای ایتالیاییزبان الزامی است.
- ثبتنام اولیه در سامانه یونیورسیتالی (Universitaly)
برای شروع رسمی فرآیند اپلای، دانشجو باید حساب کاربری خود را در سامانه ملی Universitaly ایجاد کند. این سامانه به عنوان پورتال اصلی دولت ایتالیا برای دانشجویان بینالمللی عمل میکند و اطلاعات مربوط به پذیرش دانشگاه، بورسیهها و روادید تحصیلی از طریق آن ثبت میشود. با اپلای کردن در پلتفرم وایزاپلای شما دیگر نباید نگران ثبت نام در این سامانه باشید؛ بلکه اپلای شما در وایزاپلای تا مرحله گرفتن پذیرش توسط خود پلتفرم انجام خواهد شد.
- ارسال مدارک به دانشگاه و پرداخت هزینه اپلیکیشن
بعد از ثبتنام در سامانه، باید مدارک را برای دانشگاه انتخابی ارسال و هزینه اپلیکیشن فی (Application Fee) را پرداخت کنید.
این مبلغ معمولاً بین ۲۰ تا ۵۰ یورو است. مزیت استفاده از وایز اپلای این است که دانشجو میتواند این هزینه را بهصورت ریالی و از داخل ایران پرداخت کند، بدون نیاز به کارت بینالمللی یا واسطه ارزی.
- دریافت پذیرش تحصیلی
پس از بررسی مدارک، دانشگاه نتیجه را از طریق ایمیل اعلام میکند. اگر مدارک کامل باشد و رزومه علمی قابل قبول ارائه داده باشید، نامه پذیرش مشروط یا قطعی دریافت خواهید کرد. در برخی دانشگاهها ممکن است مصاحبه کوتاهی برای ارزیابی انگیزه و سطح زبان برگزار شود.
- درخواست بورسیه و آمادهسازی مدارک مالی
بلافاصله پس از دریافت پذیرش، باید برای بورسیههای تحصیلی مانند بورسیه استانی یا بورسیه وزارت خارجه ایتالیا اقدام کنید. در این مرحله، ترجمه رسمی مدارک مالی خانواده و پر کردن فرمهای مربوط به وضعیت اقتصادی اهمیت دارد.
- درخواست ویزای تحصیلی از سفارت ایتالیا
در آخرین مرحله، باید با در دست داشتن نامه پذیرش و مدارک بورسیه (در صورت دریافت)، برای ویزای تحصیلی نوع D از سفارت ایتالیا اقدام کنید. این ویزا به مدت یک سال صادر میشود و قابل تمدید است. دانشجویان میتوانند پس از پایان تحصیل، آن را به اقامت کاری یا پژوهشی تبدیل کنند.
رزرو وقت مشاوره تحصیلی (رایگان)
تمامی این مراحل از انتخاب رشته تا ارسال مدارک را میتوانید در پلتفرم وایز اپلای بهصورت متمرکز انجام دهید. این سامانه از شما صرفا مدارک زبانی و تحصیلی را میخواهد تا شما با انتخاب برنامههای مدنظر خود باقی مسائل مربوط به اپلای را به پلتفرم وایز اپلای بسپارید. به این ترتیب، احتمال اشتباه در ارسال مدارک یا از دست دادن مهلت اپلای به حداقل میرسد و مسیر شما تا دریافت پذیرش نهایی شفاف و سریع خواهد بود.
یافتن رشتهای که هم با علاقهی شما سازگار باشد و هم آیندهی شغلی مناسبی داشته باشد، گاهی از خود فرایند اپلای دشوارتر است. پلتفرم وایز اپلای با در اختیار داشتن بانک اطلاعاتی بیش از ۲۰٬۰۰۰ برنامه تحصیلی بینالمللی در کشورهای مختلف، از جمله ایتالیا، به دانشجویان کمک میکند تا رشتهها و دانشگاههای مناسب خود را بر اساس مقطع، زبان تدریس، شهریه و شرایط بورسیه مقایسه کنند.
در واقع، وایز اپلای فقط یک ابزار اپلای نیست؛ بلکه راهنمایی هوشمند است که مسیر تحصیل را برای هر دانشجو شخصیسازی میکند و باعث میشود انتخابها دقیقتر، سریعتر و مطمئنتر انجام شوند.
بورسیه های کارشناسی ارشد در ایتالیا
ایتالیا یکی از کشورهایی است که در کنار هزینه تحصیل پایین، فرصتهای بورسیهی گستردهای برای دانشجویان بینالمللی دارد. بسیاری از این بورسیهها مخصوص مقطع کارشناسی ارشد طراحی شدهاند و هدف آنها حمایت مالی از دانشجویان مستعد، بهویژه کسانی است که از کشورهای خارج از اتحادیه اروپا برای تحصیل در دانشگاههای ایتالیا اقدام میکنند. در ادامه، مهمترین و معتبرترین بورسیههای کارشناسی ارشد در ایتالیا را بهصورت دقیق بررسی میکنیم.
بورسیه استانی ایتالیا برای ارشد
بورسیه استانی ایتالیا یا همان DSU (Diritto allo Studio Universitario)، محبوبترین و پرتقاضاترین بورسیه برای دانشجویان بینالمللی در ایتالیاست. این بورسیه توسط دولتهای منطقهای ارائه میشود و مخصوص دانشجویانی است که توان مالی محدودی دارند. برای دریافت این بورسیه، دانشجو باید مدارک مالی خانواده خود را ترجمه رسمی کرده و به سفارت ایتالیا ارائه دهد تا درآمد سالانهاش ارزیابی شود. در واقع، شرط اصلی بورسیه استانی «نیاز مالی» است، نه معدل بالا.
مزیت بزرگ این بورسیه این است که هم شهریه دانشگاه را بهطور کامل حذف میکند و هم کمکهزینه نقدی سالانه بین ۳٬۰۰۰ تا ۸٬۰۰۰ یورو (بسته به استان و وضعیت سکونت) برای پوشش هزینههای زندگی به دانشجو پرداخت میشود. علاوه بر این، دریافتکنندگان بورس استانی ایتالیا معمولاً از مزایایی مثل وعدههای غذایی رایگان در سلف دانشگاه و اقامت ارزان یا رایگان در خوابگاه بهرهمند میشوند.
این بورسیه برای همه رشتهها و مقاطع، از جمله کارشناسی ارشد، قابل استفاده است و دانشجویان ایرانی زیادی در سالهای اخیر توانستهاند با استفاده از آن تحصیلات خود را تقریباً بهصورت رایگان ادامه دهند. مهلت ثبتنام معمولاً از جولای تا سپتامبر است.
بورسیه وزارت امور خارجه ایتالیا برای تحصیل ارشد
بورسیه وزارت خارجه ایتالیا که با نام MAECI Scholarship شناخته میشود، از معتبرترین بورسیههای بینالمللی این کشور است و مستقیماً توسط دولت مرکزی ایتالیا برای جذب دانشجویان بااستعداد خارجی ارائه میشود. این بورسیه برای مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در نظر گرفته شده و هدف آن ترویج همکاری فرهنگی و علمی با کشورهای دیگر است.
شرایط دریافت این بورسیه شامل داشتن مدرک زبان انگلیسی در سطح حداقل B2 یا معادل آیلتس ۶، ارائهی پذیرش از یکی از دانشگاههای دولتی ایتالیا و داشتن سن زیر ۲۸ سال در زمان درخواست است. دانشجو باید رزومه علمی قوی و انگیزهنامهای قانعکننده برای توجیه اهداف تحصیلی خود ارائه دهد.
مزایای بورسیه وزارت امور خارجه ایتالیا شامل پرداخت ماهانه ۹,0۰۰ یورو کمکهزینه زندگی، پوشش کامل بیمه درمانی، و معافیت از پرداخت شهریه دانشگاه است. این بورسیه کاملاً برای رشتههای کارشناسی ارشد قابل استفاده است و دانشجویان ایرانی نیز بهصورت رسمی واجد شرایط دریافت آن هستند. زمان ثبتنام این بورسیه معمولاً از آوریل تا مه (فروردین تا اردیبهشت) است و از طریق پورتال رسمی وزارت خارجه ایتالیا انجام میشود.
بورسیه دانشگاه بولونیا برای دانشجویان کارشناسی ارشد
دانشگاه بولونیا، قدیمیترین دانشگاه اروپا و یکی از معتبرترین مراکز علمی ایتالیاست. این دانشگاه برای جذب دانشجویان بینالمللی در مقاطع کارشناسی ارشد، بورسیههای تحصیلی متعددی ارائه میدهد. تمرکز اصلی این بورسیهها بر شایستگی علمی و رزومه تحصیلی دانشجو است.
دانشجویانی که معدل بالای ۱۶ از ۲۰ دارند، انگیزهنامه قوی نوشتهاند و مدرک زبان انگلیسی معتبر (آیلتس ۶ به بالا) ارائه میکنند، شانس بالایی برای دریافت این بورسیه خواهند داشت. این کمکهزینه تحصیلی سالانه حدود 6٬5۰۰ یورو ارزش دارد و علاوه بر پوشش شهریه دانشگاه، بخش قابل توجهی از هزینههای زندگی دانشجو را نیز تأمین میکند. این بورسیه برای همه رشتههای کارشناسی ارشد در دانشگاه بولونیا فعال است و هر سال دهها دانشجوی ایرانی موفق به دریافت آن میشوند.
بورسیه دانشگاه پلی تکنیک میلان برای فوق لیسانس
دانشگاه پلی تکنیک میلان یکی از فنیترین و پیشرفتهترین دانشگاههای ایتالیاست و بهویژه برای رشتههای مهندسی، طراحی و معماری شناخته میشود. این دانشگاه بورسیههای شایستگی (Merit-Based Scholarships) را برای دانشجویان بینالمللی در مقطع کارشناسی ارشد ارائه میدهد.
برای دریافت این بورسیه، دانشجو باید رزومه تحصیلی بسیار قوی، معدل بالا در مقطع کارشناسی، و انگیزهنامه حرفهای داشته باشد. در رشتههای طراحی، ارائهی پورتفولیو نیز الزامی است. بورسیه پلیتکنیک میلان بر اساس عملکرد علمی دانشجو در زمان اپلیکیشن ارزیابی میشود و نیازی به اثبات وضعیت مالی ندارد.
دریافتکنندگان این بورسیه از معافیت کامل شهریه برخوردار میشوند و علاوه بر آن، کمکهزینهای بین ۵٬۰۰۰ تا ۱۰٬۰۰۰ یورو در سال دریافت میکنند. این بورسیه برای همه رشتههای کارشناسی ارشد در این دانشگاه در دسترس است و برای دانشجویان ایرانی، بهویژه در رشتههای مهندسی و طراحی، کاملاً قابل استفاده است.
بورسیه مقطع ارشد در دانشگاه پادوا
دانشگاه پادوا (University of Padua) نیز از جمله دانشگاههایی است که بورسیههای سخاوتمندانهای برای دانشجویان بینالمللی در نظر گرفته است. بورسیه «Padua Excellence Scholarship» مخصوص دانشجویان غیراروپایی است که عملکرد علمی برجستهای دارند.
این بورسیه برای مقاطع کارشناسی ارشد ارائه میشود و شرط اصلی آن داشتن معدل بالا و انگیزهنامهای دقیق و قانعکننده است. متقاضی باید شهروند کشوری خارج از اتحادیه اروپا باشد: بنابراین دانشجویان ایرانی واجد شرایط هستند. دریافتکنندگان بورسیه از پرداخت شهریه معاف میشوند و مبلغی حدود ۸٬۰۰۰ یورو در سال بهعنوان کمکهزینه زندگی دریافت میکنند. بورسیه پادوا رقابتی است اما برای رشتههای مهندسی، علوم کامپیوتر، اقتصاد و پزشکی بیشترین ظرفیت را دارد.
برترین رشته های کارشناسی ارشد در ایتالیا
ایتالیا با بیش از ۹۰ دانشگاه دولتی و خصوصی و صدها برنامهی بینالمللی به زبان انگلیسی، از متنوعترین مقاصد تحصیلی اروپا برای مقطع کارشناسی ارشد محسوب میشود. رشتههای کارشناسی ارشد در ایتالیا تقریباً تمام حوزههای علمی را پوشش میدهند، اما برخی از آنها بهدلیل تقاضای بالای بازار کار و پشتیبانی دانشگاههای معتبر، محبوبیت بیشتری دارند.
یکی از دلایل محبوبیت تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در ایتالیا، امکان اقامت و کار پس از فارغالتحصیلی است. دولت ایتالیا به دانشجویان بینالمللی اجازه میدهد پس از پایان دوره تحصیل، اقامت خود را تا یک سال تمدید کرده و به جستجوی کار بپردازند.
اگر در این مدت شغل مرتبط با رشتهی تحصیلی پیدا کنند، اقامت تحصیلی آنها به اقامت کاری تبدیل میشود و پس از پنج سال اقامت مداوم، میتوانند برای اقامت دائم درخواست دهند. در ادامه بهترین گروههای تحصیلی و آینده شغلی آنها را به شما معرفی میکنیم.
ارشد مهندسی و فناوریهای نو
رشتههای مهندسی همواره در صدر انتخاب دانشجویان بینالمللی بودهاند. دانشگاههایی مانند پلیتکنیک میلان، پلیتکنیک تورین و پادوا در میان ۲۰۰ دانشگاه برتر جهان در رشتههای مهندسی قرار دارند. برنامههای کارشناسی ارشد در گرایشهایی مانند مهندسی عمران، مکانیک، برق، انرژی، هوافضا و مهندسی خودرو، به زبان انگلیسی ارائه میشوند و ارتباط نزدیکی با صنایع بزرگ ایتالیایی مانند فراری، ENI و Pirelli دارند.
بازار کار برای فارغالتحصیلان مهندسی در ایتالیا و کل اتحادیه اروپا بسیار گسترده است. افرادی که از این دانشگاهها مدرک میگیرند، معمولاً پس از پایان تحصیل میتوانند با استفاده از ویزای اقامت پس از تحصیل (Post-Study Work Permit) تا ۱۲ ماه در ایتالیا بمانند و کار مرتبط پیدا کنند.
کارشناسی ارشد مدیریت، اقتصاد و تجارت بینالملل
ایتالیا یکی از مراکز اقتصادی و تجاری مهم اروپا است و دانشگاههای معتبری مانند دانشگاه بوکونی، دانشگاه لوئیس گیدو کارلی رم و دانشگاه بولونیا برنامههای ارشد خود را در زمینههای مدیریت بینالملل، مالی، بازاریابی و کارآفرینی ارائه میدهند.
رشتههای مدیریتی بهویژه برای دانشجویانی که قصد دارند در آینده در شرکتهای چندملیتی یا استارتاپهای بینالمللی فعالیت کنند، فرصتهای بینظیری دارند. ایتالیا در سالهای اخیر سیاست جذب فارغالتحصیلان بینالمللی را گسترش داده و شرکتهای متعددی به زبان انگلیسی نیرو جذب میکنند. فارغالتحصیلان این حوزه معمولاً بهراحتی در کشورهای همسایه اتحادیه اروپا مثل آلمان، فرانسه و هلند نیز جذب بازار کار میشوند.
معماری، طراحی صنعتی و هنر در مقطع ارشد
ایتالیا بهعنوان مهد هنر، معماری و طراحی جهان شناخته میشود. رشتههایی مانند طراحی صنعتی، طراحی لباس، معماری و هنرهای تجسمی نهتنها در دانشگاهها بلکه در مؤسسات تخصصی معتبری مانند دانشگاه پلیتکنیک میلان، مؤسسه طراحی اروپا و آکادمی دوموس تدریس میشوند.
تحصیل در این رشتهها در ایتالیا یک مزیت ویژه دارد: ارتباط مستقیم با برندهای شناختهشده و مطرح جهانی مانند گوچی، آرمانی و فراری. بسیاری از دانشجویان بینالمللی پس از پایان تحصیل در پروژههای طراحی این برندها بهصورت کارآموز یا همکار پروژهای فعالیت میکنند.
از سوی دیگر، بازار کار رشتههای طراحی لباس، معماری و هنر در ایتالیا بسیار پویا است و فارغالتحصیلانی که رزومهی قوی و نمونهکار حرفهای دارند، بهراحتی جذب صنعت میشوند.
فوق لیسانس علوم داده، فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی
در سالهای اخیر، ایتالیا سرمایهگذاری گستردهای در حوزهی فناوریهای نوین مانند علوم داده، هوش مصنوعی و امنیت سایبری انجام داده است. دانشگاههایی مانند دانشگاه ترنتو، دانشگاه ساپینزا رم و دانشگاه بولونیا دورههای کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی در این زمینهها ارائه میدهند.
دانشجویانی که در این رشتهها تحصیل میکنند معمولاً با شرکتهای فناوری و مراکز نوآوری اروپایی همکاری پژوهشی دارند. مسیر کاریابی برای آنان در کشورهای پیشرفتهی اتحادیه اروپا نیز هموارتر است. میانگین درآمد سالانه فارغالتحصیلان این حوزه در ایتالیا بین ۳۵ تا ۵۰ هزار یورو است و بیشتر آنها پس از پایان تحصیل میتوانند اقامت کاری خود را تمدید کنند.
علوم سلامت و علوم زیستی در مقطع فوق لیسانس
ایتالیا در زمینهی آموزش پزشکی و دندانپزشکی از پیشرفتهترین کشورهای اروپایی است، هرچند ورود به این رشتهها رقابتیتر از سایر رشتههاست. دانشگاههایی مانند دانشگاه پاویا، دانشگاه ساپینزا رم و دانشگاه میلان برنامههای کارشناسی ارشد و فوقلیسانس متنوعی در شاخههای علوم زیستی، بیوتکنولوژی و داروسازی ارائه میدهند. به دانشجویان این رشتهها توصیه میشود، مقاله تحصیل داروسازی در ایتالیا را حتما بخوانند.
فارغالتحصیلان این رشتهها میتوانند در مراکز تحقیقاتی، شرکتهای دارویی و آزمایشگاههای پزشکی مشغول به کار شوند. همچنین مسیر ادامه تحصیل تا مقطع دکترا برای آنها باز و تسهیلشده است. بسیاری از فارغالتحصیلان ایرانی در سالهای اخیر توانستهاند با استفاده از این مسیر، وارد بازار کار پژوهشی یا پزشکی در اروپا شوند.
تحصیل فوق لیسانس در ایتالیا به زبان انگلیسی
ایتالیا یکی از کشورهای اروپایی است که در سالهای اخیر به شکل گستردهای دورههای کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی را توسعه داده است. بیش از ۵۰۰ برنامه ارشد انگلیسیزبان در دانشگاههای دولتی و خصوصی این کشور ارائه میشود و دانشجویان بینالمللی میتوانند بدون نیاز به دانستن زبان ایتالیایی، در رشتههای مهندسی، مدیریت، اقتصاد، علوم انسانی، هنر، پزشکی و فناوری تحصیل کنند.
دورههای کارشناسی ارشد در ایتالیا معمولاً ۲ ساله (۴ ترم) هستند و با عنوان Laurea Magistrale شناخته میشوند. زبان تدریس، ارزیابیها و پایاننامه بهطور کامل انگلیسی است. برخی برنامهها بینالمللی بوده و با همکاری چند دانشگاه اروپایی برگزار میشوند (Joint Master’s Programs) که مدرک مشترک (Double/Joint Degree) صادر میکنند.
دورهها معمولاً شامل:
- واحدهای نظری و آزمایشگاهی
- سمینارها و پروژههای تحقیقاتی
- کارآموزی (Internship) در صنعت یا مؤسسات پژوهشی
- نگارش و دفاع از پایاننامه (Thesis Defense)
سطح زبان موردنیاز ارشد به زبان انگلیسی در ایتالیا
برای پذیرش در برنامههای انگلیسیزبان، دانشگاهها معمولاً مدرک زبان زیر را درخواست میکنند:
| آزمون | حداقل نمره مورد قبول |
| آیلتس | 6.0 تا 6.5 |
| تافل | 80 تا 90 |
| دولینگو | 105 تا 115 |
دانشگاه های ایتالیا با بیشترین برنامه های انگلیسی زبان
برخی از دانشگاه های ایتالیا بخش عمدهای از دورههای کارشناسی ارشد خود را به زبان انگلیسی ارائه میدهند. در جدول زیر، مهمترین آنها معرفی شدهاند:
| نام دانشگاه | شهر | تعداد تقریبی دورههای انگلیسیزبان | نمونه رشتهها |
| دانشگاه پلیتکنیک میلان (Politecnico di Milano) | میلان | بیش از ۴۰ برنامه | مهندسی عمران، معماری، طراحی صنعتی، انرژی |
| دانشگاه بولونیا (University of Bologna) | بولونیا | حدود ۸۰ برنامه | علوم داده، اقتصاد، حقوق بینالملل، پزشکی |
| دانشگاه ساپینزا رم (Sapienza University of Rome) | رم | بیش از ۳۰ برنامه | مهندسی برق، پزشکی، علوم اجتماعی |
| دانشگاه پادوا (University of Padua) | پادوا | بیش از ۳۰ برنامه | علوم زیستی، روانشناسی، حقوق |
| دانشگاه تورین (University of Turin) | تورین | حدود ۲۵ برنامه | مدیریت، حقوق، فلسفه |
| دانشگاه ترنتو (University of Trento) | ترنتو | حدود ۲۰ برنامه | ICT، علوم شناختی، روابط بینالملل |
| دانشگاه کافوسکاری ونیز (Ca’ Foscari University of Venice) | ونیز | حدود ۲۰ برنامه | اقتصاد، محیط زیست، هنرهای دیجیتال |
شرایط اخذ پذیرش بدون مدرک زبان در مقطع فوق لیسانس
یکی از مزیتهای مهم سیستم آموزش عالی ایتالیا برای دانشجویان بینالمللی، انعطاف در ارائه مدرک زبان انگلیسی است. در حالی که در بسیاری از کشورهای اروپایی (مثل آلمان یا هلند) داشتن مدرک زبان رسمی مانند آیلتس یا تافل الزامی است، در ایتالیا برخی دانشگاهها به دانشجویانی که تحصیلات مقطع کارشناسی خود را به زبان انگلیسی گذراندهاند، امکان دریافت پذیرش بدون ارائه مدرک زبان رسمی را میدهند. این سیاست بهویژه برای دانشجویان ایرانی که معمولاً در دانشگاههایی با زبان آموزش انگلیسی تحصیل کردهاند، بسیار کاربردی و مقرونبهصرفه است.
پذیرش ارشد با ارائه نامه گواهی زبان آموزش (MOI)
مهمترین مسیر برای گرفتن پذیرش بدون مدرک زبان در ایتالیا، ارائه نامه موسوم به گواهی زبان آموزش یا Medium of Instruction (MOI) است. این نامه توسط دانشگاه محل تحصیل مقطع کارشناسی صادر میشود و در آن ذکر میشود که تمامی دروس و ارزیابیهای شما به زبان انگلیسی برگزار شدهاند.
دانشگاههای ایتالیایی مانند بولونیا، تورین، پادوا و کافوسکاری ونیز معمولاً این نامه را بهعنوان مدرک اثبات مهارت زبان قبول میکنند. تنها شرط این است که نامه رسمی، دارای سربرگ دانشگاه و مهر و امضای بخش آموزش باشد. در صورت پذیرش این نامه، نیازی به شرکت در آزمونهای بینالمللی نیست و پرونده شما برای بررسی علمی و آکادمیک به مرحله بعد میرود.
توجه داشته باشید که متن نامه MOI باید دقیقاً شامل نام دانشجو، نام رشته، تاریخ تحصیل و جملهای صریح مبنی بر «تمامی واحدها به زبان انگلیسی تدریس شدهاند» باشد.
ارزیابی سطح زبان از طریق مصاحبه آنلاین
برخی از دانشگاههای ایتالیا بهجای مدرک زبان یا حتی نامه گواهی زبان آموزش از دانشگاه کارشناسی، از متقاضیان مصاحبه ویدئویی میگیرند. هدف از این مصاحبه، ارزیابی توانایی واقعی دانشجو در برقراری ارتباط به زبان انگلیسی است. معمولاً در این گفتوگو، استاد یا نماینده دانشکده چند سؤال ساده دربارهی رشته تحصیلی، انگیزهها و برنامههای آیندهی دانشجو مطرح میکند.
اگر داوطلب بتواند بهصورت روان و قابل فهم پاسخ دهد، همان مصاحبه بهعنوان مدرک زبان پذیرفته میشود. این روش بهویژه در دانشگاههایی مثل پادوا و ترنتو رایج است.
بهتر است اگر دانشگاه مقصد مصاحبه برگزار میکند، بهتر است پاسخهای کوتاه، واضح و با اعتمادبهنفس ارائه دهید. تلفظ و روانبودن مهمتر از دامنه لغات پیچیده است.
پذیرش مشروط با دوره زبان پیش نیاز
در بعضی از دانشگاهها، مانند دانشگاه فلورانس یا دانشگاه سیِنا، دانشجویانی که مدرک زبان ندارند، میتوانند پذیرش مشروط دریافت کنند. این نوع پذیرش به این معناست که دانشجو باید قبل از شروع ترم اصلی، در یک دورهی تقویت زبان که توسط دانشگاه یا مؤسسات همکار برگزار میشود، شرکت کند و حداقل نمره موردنیاز را کسب نماید. این روش بیشتر برای افرادی مناسب است که سطح زبانشان خوب است ولی هنوز نمره آیلتس یا تافل رسمی ندارند.
هرچند دانشگاههای ایتالیایی در پذیرش تحصیلی انعطاف نشان میدهند، اما سفارتخانه هنگام صدور ویزای تحصیلی ایتالیا (D-Type Student Visa) ممکن است مدارکی برای اثبات مهارت زبان انگلیسی درخواست کند. در عمل، اگر دانشگاه مقصد شما نامه گواهی زبان را پذیرفته باشد و در نامهی پذیرش رسمی (Offer Letter) اشاره شود که «سطح زبان دانشجو برای تحصیل در برنامه انگلیسیزبان تأیید شده است»، معمولاً سفارت نیز آن را کافی میداند. اما در برخی موارد نادر، افسر ویزا ممکن است از شما بخواهد در مصاحبه سفارت به زبان انگلیسی صحبت کنید یا گواهی زبان داخلی (مثل دولینگو یا گواهی دورهی زبان از مؤسسه معتبر) ارائه دهید.
آیا برای اپلای کارشناسی ارشد به ایتالیا باید در آزمون شرکت کرد؟
در بیشتر رشتهها و دانشگاههای ایتالیا، برای پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد هیچ آزمون سراسری یا کتبی الزامی وجود ندارد، ولی ممکن است معیارهای دیگری برای ارزیابی داشته باشند. فرایند پذیرش معمولاً بر اساس بررسی مدارک تحصیلی، سوابق علمی، انگیزهنامه، رزومه و سطح زبان انگلیسی انجام میشود. به این معنا که ارزیابی دانشگاهها بیشتر کیفی است تا کمی، و به جای نمره آزمون ورودی دانشگاه های ایتالیا، بر کیفیت پروندهی تحصیلی متقاضی تمرکز دارد.
رشتههایی که در ایتالیا نیازی به آزمون ورودی ندارند
در بسیاری از رشتهها از جمله:
- مهندسیهای مختلف (مانند مهندسی عمران، مکانیک، کامپیوتر، برق و صنایع)
- مدیریت، اقتصاد و بازرگانی بینالملل
- طراحی صنعتی، طراحی دیجیتال و مد
- علوم داده، فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی
- علوم انسانی، روابط بینالملل، روانشناسی، و جامعهشناسی
دانشگاهها هیچ آزمون کتبی یا ورودی خاصی برگزار نمیکنند. در این رشتهها، متقاضی فقط باید مدارک تحصیلی خود را ترجمه رسمی کرده و مدارکی مانند انگیزهنامه، رزومه، توصیهنامه و مدرک زبان یا نامه زبان آموزش را ارائه دهد.
در بسیاری از این موارد، دانشگاهها ممکن است برای اطمینان از تسلط زبانی یا درک تحصیلی متقاضی، مصاحبهی آنلاین کوتاهی برگزار کنند، اما این مصاحبه جایگزین آزمون رسمی است و معمولاً تنها ده تا پانزده دقیقه طول میکشد.
رشتههایی که دارای آزمون داخلی یا ارزیابی تخصصی هستند
در برخی رشتههای خاص، دانشگاههای ایتالیا آزمونهای داخلی یا ارزیابیهای تخصصی برگزار میکنند. این آزمونها معمولاً محدودند و بهصورت آنلاین یا حضوری انجام میشوند.
رشتهها و دانشگاههایی که ممکن است نیاز به آزمون داشته باشند عبارتاند از:
- رشتههای معماری و طراحی: در دانشگاه پلیتکنیک میلان و دانشگاه پلیتکنیک تورین، گاهی از داوطلبان خواسته میشود نمونه کار (Portfolio) ارائه دهند یا در آزمون طراحی یا مصاحبهی تخصصی شرکت کنند. هدف این ارزیابی بررسی خلاقیت، درک فنی و توانایی طراحی دانشجو است، نه حفظیات علمی.
- رشتههای پزشکی، داروسازی و برخی شاخههای علوم زیستی: در بعضی برنامههای کارشناسی ارشد مرتبط با علوم پزشکی یا داروسازی، آزمونهای ورودی علمی محدود وجود دارد که معمولاً شامل پرسشهایی از مباحث پایه مانند زیستشناسی، شیمی و فیزیولوژی است. این آزمونها داخلی و توسط خود دانشگاه برگزار میشوند، نه در سطح ملی.
- رشتههای هنر، موسیقی و سینما: آکادمیهای هنرهای زیبا (Accademia di Belle Arti) و کنسرواتوارهای موسیقی معمولاً از داوطلبان میخواهند که نمونهکار، فیلم کوتاه یا اجرای زنده ارائه دهند. در واقع این آزمون نوعی آزمون عملی یا مصاحبهی تخصصی است.
هزینه دریافت پذیرش تحصیلی کارشناسی ارشد از ایتالیا
فرایند اپلای و دریافت پذیرش تحصیلی از دانشگاههای ایتالیا، در مقایسه با بسیاری از کشورهای اروپایی، نهتنها سادهتر بلکه از نظر مالی نیز بسیار مقرونبهصرفه است. هزینههای کلی این مسیر به سه بخش اصلی تقسیم میشود: هزینه درخواست به دانشگاه، هزینه آمادهسازی و ترجمه مدارک، و در صورت استفاده از خدمات مؤسسات مشاوره، هزینه پشتیبانی اپلای.
در نخستین مرحله، بسیاری از دانشگاههای ایتالیا برای بررسی مدارک، مبلغی تحت عنوان هزینه اپلیکیشن (Application Fee) دریافت میکنند. این مبلغ معمولاً بین ۲۰ تا ۵۰ یورو برای هر دانشگاه است و هنگام ثبت درخواست در سامانه رسمی دانشگاه پرداخت میشود. البته تعدادی از دانشگاهها از جمله دانشگاه بولونیا، پادوا و برخی از برنامههای دانشگاه تورین اپلای کاملاً رایگان دارند و نیازی به پرداخت هزینه اولیه نیست. در مقابل، دانشگاههای فنی مانند پلیتکنیک میلان و پلیتکنیک تورین برای هر برنامه تحصیلی هزینهای در حدود ۴۰ تا ۵۰ یورو در نظر گرفتهاند.
مرحله دوم مربوط به آمادهسازی و ترجمه رسمی مدارک تحصیلی است. تمامی مدارک شامل مدرک کارشناسی، ریزنمرات، پاسپورت و در برخی موارد توصیهنامهها و انگیزهنامه باید به زبان انگلیسی یا ایتالیایی ترجمه رسمی شوند. هزینه این ترجمهها در ایران بهطور میانگین بین ۲ تا ۴ میلیون تومان است و در مواردی که دانشگاه مقصد درخواست تأیید وزارت علوم یا وزارت امور خارجه را داشته باشد، ممکن است حدود ۱ تا ۲ میلیون تومان به این مبلغ افزوده شود.
در صورتی که دانشجو تمایل داشته باشد از خدمات مؤسسات یا پلتفرمهای تخصصی اپلای استفاده کند، هزینهها بسته به نوع خدمات متغیر خواهد بود. در پلتفرمهای سلفسرویس مانند وایز اپلای، متقاضی میتواند بهصورت رایگان مدارک خود را بارگذاری و برای چند دانشگاه اقدام کند، در حالی که در مؤسسات سنتیتر، هزینه خدمات مشاوره و ارسال درخواستها ممکن است بین ۳۰۰ تا ۸۰۰ یورو برای هر پرونده باشد.
بخش دیگری از هزینهها مربوط به ارسال فیزیکی مدارک است. هرچند امروزه بیشتر دانشگاههای ایتالیا از سامانههای الکترونیکی استفاده میکنند و نیازی به ارسال نسخه چاپی نیست، اما اگر دانشگاه مقصد بهطور خاص درخواست ارسال نسخههای رسمی را داشته باشد، هزینه پست بینالمللی مدارک از ایران به ایتالیا حدود ۱ تا ۲ میلیون تومان خواهد بود.
بهطور کلی، اگر دانشجو شخصاً مراحل اپلای را انجام دهد و از خدمات بیرونی استفاده نکند، مجموع هزینه دریافت پذیرش تحصیلی کارشناسی ارشد از ایتالیا معمولاً کمتر از ۱۰۰ یورو خواهد بود. با این حال، در صورت استفاده از خدمات مؤسسات مشاوره یا نیاز به ترجمه و تأییدیههای رسمی متعدد، هزینه نهایی میتواند تا چندصد یورو افزایش یابد.
در مقایسه با کشورهایی مانند آلمان، فرانسه یا هلند، فرایند اپلای به دانشگاههای ایتالیا از نظر هزینه و پیچیدگی اداری بسیار سادهتر است. ایتالیا با سیستم پذیرش آنلاین، عدم نیاز به آزمونهای استاندارد و امکان اپلای مستقیم برای دهها برنامهی انگلیسیزبان، یکی از اقتصادیترین مقاصد برای ادامه تحصیل در اروپا محسوب میشود.
| نوع هزینه | توضیحات | بازه هزینه (میانگین) |
| هزینه درخواست دانشگاه | پرداخت هنگام ثبت اپلیکیشن در پورتال رسمی دانشگاه (در برخی دانشگاهها رایگان) | ۰ تا ۵۰ یورو برای هر دانشگاه |
| ترجمه رسمی مدارک | ترجمه مدرک کارشناسی، ریزنمرات، پاسپورت و سایر مدارک لازم | ۲ تا ۴ میلیون تومان |
| تأییدیه وزارت علوم و امور خارجه (در صورت نیاز) | تأیید مدارک تحصیلی برای برخی دانشگاهها یا بورسیهها | ۱ تا ۲ میلیون تومان |
| خدمات مشاوره یا اپلای (اختیاری) | بسته به نوع خدمات مؤسسه یا پلتفرم اپلای | ۰ تا ۸۰۰ یورو |
| پست بینالمللی مدارک (در صورت درخواست دانشگاه) | ارسال فیزیکی مدارک رسمی به دانشگاه مقصد | ۱ تا ۲ میلیون تومان |
ددلاین دانشگاه های ایتالیا برای اپلای در مقطع ارشد
تقویم زمانی پذیرش در دانشگاههای ایتالیا نسبت به سایر کشورهای اروپایی ساختار سادهتری دارد، اما از آنجا که بیشتر دانشگاهها فرآیند اپلای را بهصورت مستقل مدیریت میکنند، تاریخ دقیق ددلاینها ممکن است میان مؤسسات و حتی میان رشتهها متفاوت باشد. بهطور کلی، سال تحصیلی در ایتالیا از پاییز (سپتامبر یا اکتبر) آغاز میشود و اکثر برنامههای کارشناسی ارشد یک بار در سال دانشجو میپذیرند.
در حالت معمول، اپلای برای برنامههای انگلیسیزبان مقطع ارشد در ایتالیا در دو بازهی اصلی انجام میشود:
- بازهی اول (اصلی): از نوامبر تا مارس (آبان تا اسفند)
این بازه، دورهی اصلی اپلای برای دانشجویان بینالمللی است. تقریباً تمام دانشگاههای بزرگ ایتالیا مانند بولونیا، پلیتکنیک میلان، پادوا و تورین در این بازه درخواستها را دریافت و بررسی میکنند.
- بازهی دوم (فرعی یا Late Application): از آوریل تا ژوئن (فروردین تا خرداد)
در برخی دانشگاهها، بهویژه برای رشتههایی که ظرفیت باقیمانده دارند، فرصت دوم ثبتنام در نظر گرفته میشود. البته در این مرحله، رقابت بالاتر و شانس دریافت بورسیه کمتر است.
در موارد محدود، دانشگاهها دورهی ورودی ترم بهار (فوریه یا مارس) نیز دارند، اما این حالت در مقطع ارشد نادر است و عمدتاً در رشتههای مدیریت یا اقتصاد ارائه میشود.
نرخ پذیرش ایرانیان در مقطع ارشد دانشگاه های ایتالیا
در سالهای اخیر، ایتالیا به یکی از محبوبترین مقاصد تحصیلی برای دانشجویان ایرانی تبدیل شده است. بر اساس دادههای رسمی وزارت آموزش عالی ایتالیا (MIUR) و گزارشهای دانشگاهی، ایرانیان جزو ۱۰ ملیت برتر دانشجویان بینالمللی در ایتالیا هستند. میانگین نرخ پذیرش دانشجویان ایرانی در مقطع کارشناسی ارشد بین ۶۵ تا ۸۰ درصد برآورد میشود. این نرخ بسته به دانشگاه، رشته و کیفیت مدارک متقاضی متفاوت است، اما در مقایسه با کشورهایی مانند آلمان، کانادا یا فرانسه، سطح رقابت پایینتر و احتمال دریافت پذیرش بالاتر است.
دانشگاههای ایتالیا یکی از بالاترین نرخهای پذیرش دانشجویان ایرانی در اروپا را دارند. این کشور بهدلیل فرایند پذیرش ساده، شهریههای پایین، بورسیههای قابلدسترسی و ساختار تحصیلی بینالمللی، برای دانشجویان ایرانی مسیری کمریسک و مطمئن برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد محسوب میشود.





























